Hazırlayan :[B] Cankut Yılmaz ©️[/B]

[K]1. Bölüm : Giriş[/K]

[B]Kaynak :[/B] tropicalfishfinder. co. uk
Akvaryum . com
cichlidae. com
seriouslyfish. com
fishbase. se
wikiwand . com / tr / Geophaginae

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/155878/011020181521091.jpg[/IMG]

Güney Amerika sularında Geophaginae alt türüne bağlı endemik olan bir grup cichlid türünden biridir . Geophaginae grubu Biotodoma, Gymnogeophagus, Retroculus, Satanoperca ve Geophagus gibi beş cinsten oluşmaktadır. Geophagus türleri, Güney Amerika genelinde dört büyük nehir havzasında yaygındır ve Uruguay kadar uzak güneyde de bulunabilir. Cinsin de yaklaşık [B]25[/B] tür vardır ancak Geophagus'un daha taksonomik revizyona ihtiyacı olduğu düşünülmektedir.

Güney Amerika'da tabanı eleyerek beslenmek üzere evrimleşen geophaginler toprak yiyenlerin kafa yapıları da buna bağlı olarak evrimleşmiştir . Gözler kafanın arkasına doğru gerilemiş ağız alt kısım da konumlanmıştır. Elek görevi gören solungaçlar da oldukça gelişmiştir.

Bu balıklar tabii ki de toprak yemezler tabandan aldıkları kumu eleyerek özel solungaç sistemlerinden geçirerek yiyecekleri süzerek beslenirler ve ağız yapıları sayesinde de tabanın oldukça alt kısımlarına inerler ve geride konumlanan gözleri de bu sayede hasar görmez. Ağız dolusu yığının belli bölümleri özel yapılı solungaçlarından geçer ve yiyecek materyali süzülerek, kum solungaçlardan ve tekrar ağızdan geri püskürtülür .

Geophaginler üreme stratejileri yönünden de oldukça ilginçtirler. Çok çeşitli üreme stratejileri vardır. Çok eşlilik, hemen ağızda kuluçka, dişi erkek tabana yumurtlama, yumurtlama ve gecikmeli ağızda kuluçka, harem üreme ile tabana yumurtlama ve çok nadir olan tek eşli hemen ağızda kuluçka , üreme stratejileri belirli bir cinste tutarlı iken bireysel bazı üremeler de bile çeşitlilik gösterebilir.

[K]Bakım: [/K]
Geophaginler oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir ve yeni hobicilerin bile bakıp hatta üretebileceği kadar kolay türleri mevcuttur. Zor olarak tabir edilen bazı türlerin ihtiyaçları discus balığından bile daha komplikedir. Fakat genel anlamda bütün cins ve türler için ortalama bir değer belirlenip bakılabilir fakat üretim için sahip olunan türün istekleri öğrenilmelidir.

[K]Su Değerleri: [/K]
Geophaginler Güney Amerika nın hemen her türlü sularında bulunabilirler. Guianacaralar (Guyanadaki nehirler) hörgüç kafalı toprak yiyenler (Panama ve Kolombiya’nın kuzeyindeki nehirler) ve Brasiliensoidler (Brezilyanın kıyı nehirlerinden) hafif bazik ve nötr sulardan gelmektedir. Bu cins balıklar geniş bir pH ve su sertliği aralığında bakılabilir ve hatta üretilebilirler. Özel durumlara dikkat etmek gerekebilir.

Geri kalan diğer türler çok kozmopolit bölgelerden gelmektedir bu yüzden türe özel olarak incelemek gerekir. Eğer bu konuda bir bilgi yoksa bu balıklar[B] 6-7 pH ve 5-10 dH[/B] arasında sıkıntı olmadan bakılabilir. Ama üretim için (mesela daemon üyelerinden Satanoperca çok yumuşak (ölçülemeyecek kadar düşük sertlik) ve düşük pH (pH 4 civarı) su isterler. Bu değerler diğer türleri strese sokabilir ama üretici bu değerleri zaten bilecek ve ona göre ayırımı yapacaktır.

Bütün geophaginler tabii ki sıcak sularda yaşarlar [B](24-27)[/B] bazı cinsler mesela Biotodoma[B] 29-30[/B] derece sıcaklıklarda daha iyi büyürler. Bu konuda not edilebilecek brasilinoidler [B]21-22 [/B] derece sıcaklıklarda bakılabilir ve de üretilebilirler. Gymnogeophagus larda bu sıcaklıklarda bakılabilir fakat üremeye geçtikleri söylenemez.

Bütün geophaginler temiz bir suda ve düzenli su değişimi yapılan tanklarda yaşamayı tercih edeceklerdir. Kötü su şartlarını nispeten tolore edebilecek türler Satanoperca,Geophagus ve Biotodoma dır.

Çoğu Geophagin oldukça sakin sulardan gelir burada bu düzeni bozanlar hafif akıntılı suda yaşayan hörgüç kafa toprak yiyenlerle hızlı akan sularda yaşayan Retroculus türleridir.

[B]1. bölüm sonu . [/B]
Diğer bölüm de; tank kurulumu , yemleme , birlikte bakılabilecek türler , üretim ve Türkiye de bulunabilecek , ithalat listelerin de olan türler hakkında bilgi vereceğim . İki bölüm bittikten sonra türler hakkında ayrı ayrı kısa makaleler ile bilgilendirmeye devam edeceğim .

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/155878/011020181523201.jpg[/IMG]

[K]2 . Bölüm : Tank kurulumu , yemleme , birlikte bakılabilecek türler, üretim hakkında bilgiler .[/K]

[B]Kaynak : [/B] tropicalfishfinder. co. uk
Akvaryum . com
cichlidae. com
seriouslyfish. com
fishbase. se
wikiwand . com / tr / Geophaginae

Birinci bölümde ufak bir giriş yapıp bakım ve su değerlerini yazmıştım sıra ikinci bölümde . Bu bilgiler [B]Dr. Dean F. Hougen tarafından 1994 yılında yazıldığı için bazı bilgiler geçerliliğini yitirmiş olabilir, yazının orjinalini bozmamak adına aynı şekilde kopyalıyorum .Çeviri Levent Boyacıoğlu 'na aittir[/B].

[K]Tank Kurulumu: [/K]
Geophaginler ilk olarak toprak eleyici yani kum karıştırıp yem arayan balıklardır ve zamanlarının çoğunu gündüz saatlerinde kumu eleyerek geçirirler. Bu yüzden kalın, keskin kenarlı yada çok büyük çakıllardan oluşan bir taban onlara zarar verir hatta ölümlerine de yol açabilirler. Tabanda kum olmaması sorun değildir fakat doğal davranışlarını sergilememeleri çoğu hobicinin seyir zevkine terstir.

En iyi tercih silikat bazlı yuvarlatılmış bir kumdur. Bu tip kumlar balığa zarar vermeyeceği gibi su kimyasına da etki etmeyecektir ve tabi ki balıkların doğal davranışlarına da izin verecektir. Biraz daha büyük kumlarda olabilir ama taban filtresi kullanılmayacaksa tercih edilmemelidir.

Büyük kaya ve taşlar, ağaç kökleri ve dalları hem doğa görünüme hizmet edecek hem de üreme ve saklanma için ortam sağlayacaktır. Ekstra saksı veya pvc borularda kullanılabilir tabi göz zevkinizi bozmayacaksa.

Küçük geophaginler bitkili tanklarda oldukça rahat edeceklerdir ama büyük türler bitkileri ve kökleri yerlerinden çıkartabilir. Bütün büyük türler değil elbette iyi köklenmiş ve dikilmiş yada saksı ile konulmuş bitkiler geophagus,satanoperca ve biotodama ve hatta gymnogeophagus balzanii ile konulabilir.

[K]Yemleme: [/K]
Geophaginler doğalarının tersine su yüzeyinden yem yemeyi kolaylıkla kabullenebilirler. Fakat bazı türler bu doğal olmayan yemleri görmezlikten gelebilir. Bunun yanında su yüzeyinden beslenen fazlaca balığınız varsa batan yemleri kullanmanızda fayda var.

Hazır yemler geophaginleri beslemekte yeterli olur ama canlı ya da dondurulmuş yemlerle desteklemek özellikle üreme döneminde ayrıca önem kazanır. Tabi su bozulmasını önlemek için su değişimleri unutulmamalı. Küçük geophaginlere açılmış artemia ile kondisyon kazandırılabilirler.

Yeşillikleri yemeyen geophaginler belki bezelyeyi kabul edebilir. Canlı balık ile beslenmek istenirse bu balıklar karıştırıcı ve arayıcı özellikte ise tabanda saklanmakta olan yavruları bulabilir ve yiyebilirler. Corydoras ve türevi balıklar üreme dönemlerinde tehlike arz ederler.

[K]Birlikte Bakılabilecek Canlılar: [/K]
Çoğu geophagin barışçıl cichlidlerdir ve karma akvaryum balıklarıdır. Ama en agresif geophaginler brasiliensis lerdir. Bunlar kendi türleri ile bakılmalıdırlar. Brasiliensis için burada listelenen akvaryum arkadaşları her zaman doğru çalışmayabilir. Kendileri kadar büyük acaralar ile bakılabilirler. Diğer bir yanda ise Satanopercalar var bunlar melek balıkları ile hatta bazı hızlı yüzebilen tetralar ile olabilir ama burada asıl önemli olan tetranın melek balığından kaçabilmesidir.

Geophaginlerin çoğu doğalarında agresif olan kendi cinsleriyle birlikte olsalar da akvaryumlarda diğer barışçıl balıklar ile bakılmaları daha uygundur. Çoğu büyük geophagin için acaralar özellikle green terror , yüksek vücutlu güney amerika cichlasoniines ( discus, melek vb.) tetralar ve barışçıl characin ler, loracaridilerin her boyu, corydoraslar ve türevleri ile birlikte bakılabilirler. Bu balıkların geoplar ile yaşayabilmeleri kendi aralarında uygun oldukları anlamına gelmemelidir.

Küçük geophaginler yine küçük acaralar ile, küçük güney Amerika cichlidleri ile, daha barışçıl olan cichlasomines ( discus, melek,festivum vb.) ile, tetralar ve kedibalıkları ile bakılabilirler.

Diğer balıklar bir yana tetralar özelikle küçük geophagin tanklarına önerilir çünkü kendilerini daha rahat hisseder ve üremeyede teşvik edebilirler.

[K]Üretim: [/K]
Geophaginler üretim stratejileri açısından diğer cichlidlere göre çok fazla değişiklik ve farklılık gösterirler. Hatta bu değişiklikler aynı cins içindeki türlerde bile değişir. Bu balıklar aynı cins altında olsalar bile farklı sulardan gelebilirler. Bu yüzden üretime alınacak türün özelliklerini ve isteklerini bilmek önemlidir.

Bakımı kolay brasiliensoidler diğer cichlasomineler (discus,melek,festivum vb.) gibi bu türde ilk üretilecek balık olmaları açısından kolaydır.Örnek vermek gerekirse popüler olan G. Steindachneri ilk balık olarak idealdir. Hazır yemler ile bakılabilecek ve üretilebilecek bir balıktır. Ama tabi ki üretime alınacak erkek ve dişiyi önce kondüsyona almak, iyi beslemek gerekir ve suyun sıcaklığını 21-22 dereceye düşürmek gerekir. G.steindachneri lerin yavruları ilk çıktıkları zaman toz haline getirilmiş yemi yiyebilecek kadar büyük olurlar tabi artemia ile beslemek en etkili yöntem olur.

Diğer uçta bir örnek ise Satanoperca üyesi olan S. Daemon dur ve kendi cinsi içinde üretilebilmiş tek türdür. Bu zorluğu yüzünden kesinlikle ilk başlangıç balığı olmamalıdır. Yalnızca zor üretilmesi değil, balığın ortamını hazırlamak ve yaşatabilmek de güçtür ki bunu çok tecrübeli hobiciler bile hala tartışmaktadır.

Yine üretimi zor olan geophaginler içerisinde ; Acarichtys heckelii, diğer satanoperca türleri(juruparoidler), biotodoma türleri ve çoğu apistogramma türleri vardır. Bu balıkları üretebilmenin tek anahtarı sabırlı olmaktır. Çoğu geophagin yavaş büyür ve belkide birkaç yaşına gelene kadarda anaç olamaz. Küçük geoplar içinde ise çok hızlı anaç olanlar vardır ki bunlar genelde yıllık balıklardır (yani ömürleri 1 senedir) ama onlarda senede sadece bir iki ay üreme gösterirler.

Geophaginleri üretmenin zor olmasının bir diğer faktörü de balıkların cinsiyetlerini belirleyememektir. Cichlidler de olan genel kurala göre her iki cinsiyette birbiri ile aynı özellikleri gösterir. Geophagus ve satanoperca türlerinin ve de Acarichthys heckelii nin cinsiyetlerini ayırmak zordur. Biotodoma türlerini ayırt etmek tarif edilen şekil ve renklere göre mümkündür. Gymnogeophagus, Guianacara, Papiliochromis ve brasiliensoid leri erkekle dişinin boyut farkından (erkekler daha büyüktür) ve erkeklerin yüz şekillerinden (daha yüksektir) ayırt etmek kolaydır.

Son olarak hörgüç kafalı toprak yiyenlerin erkeklerinin hörgüçlerinin boyutu ve renklerinin canlılığı ile ayırt edilmesi kolaydır.

Siyah su geophaginlerinin de üretimi zordur. Çünkü çok yumuşak su isterler bu yumurtanın döllenmesi için gereklidir, bazik suda yumurta döllenmeden kendisini kapatır. Düşük pH ise üremeyi tetikler ve tabi ki sezonuna göre yavruların dişi erkek oranlarını etkiler. Sakin ve barışçıl geophaginlerin karma tanklarda bakılması da bu işin zor bir başka tarafıdır. Çoğu geophagin yumurtalarını düz yüzeye bırakır kayalar gibi, gecikmesiz ağızda kuluçka yapanlar üreme için gecikmeli ağızda kuluçka yapanlara ve kuma yuva yapanlara göre daha az endişe ederler. Bazı geophaginler mesela satanoperca türleri yumurtalarını çiftleşmeden sonra kuma gömerler. Yani yumurtalar nerede diye sakın panik yapmayın :)

Guinacara türleri ve Acarichthys heckelii saklanacak yere ihtiyaç duyan balıklardır. Mağaralar kovuklar ya da A.heckelii gibi toprak altında tünel açarak yumurtlarlar. A. Heckelii için daha önce açılmış yuvaları kapatmanız hoşuna gidecektir böylece kendi yuvasını yine kendisi kazacaktır.

Bu bilgiler [B]Dr. Dean F. Hougen[/B] tarafından 1994 yılında yazıldığı için bazı bilgiler geçerliliğini yitirmiş olabilir, yazının orjinalini bozmamak adına aynı şekilde kopyalanmıştır .

[IMG]https://foto.akvaryum.com/fotolar/155878/011020181525171.jpg[/IMG]

[K]3. Bölüm :[/K]

Birinci bölümde ufak bir giriş yapıp bakım ve su değerlerini yazmıştım , ikinci bölümde , tank kurulumu , yemleme , birlikte bakılabilecek türler, üretim hakkında ki bilgilerden sonra üçüncü bölümde ülkemizde ithalat yapan petshoplar da bulabileceğiniz türler hakkın da bilgi vereceğim .

Kısaca baştan bir özet geçersek Geophaguslar Güney Amerika sularında Geophaginae alt türüne bağlı endemik olan bir grup cichlid türünden biridir . Tabanı eleyerek beslenmek üzere evrimleşen toprak yiyenlerin kafa yapıları da buna bağlı olarak evrimleşmiştir . Gözler kafanın arkasına doğru gerilemiş ağız alt kısım da konumlanmıştır. Elek görevi gören solungaçlar da oldukça gelişmiştir.

Bu balıklar tabii ki de toprak yemezler tabandan aldıkları kumu eleyerek özel solungaç sistemlerinden geçirerek yiyecekleri süzerek beslenirler ve ağız yapıları sayesinde de tabanın oldukça alt kısımlarına inerler ve geride konumlanan gözleri de bu sayede hasar görmez.

[B]Ülkemiz de kolaylıkla bulabileceğiniz türlere gelirsek :[/B]

[K]*[/K] Acarichthys heckelii (İplik Yüzgeçli Cichlid)
[K]*[/K] Geophagus Red Head Tapajos
[K]*[/K] Geophagus altifrons
[K]*[/K] Geophagus iporangensis
[K]*[/K] Geophagus Balzani
[K]*[/K] Geophagus Surinamensis
[K]*[/K] Gymnogeophagus labiatus
[K]*[/K] Guianacara owroewefi
[K]*[/K] Guianacara geayi (Haydut Cichlid)
[K]*[/K] Geophagus brasiliensis
[K]*[/K] Satanoperca acuticeps (Keskinkafalı Toprakyiyen)
[K]*[/K] Satanoperca daemon

Evet ; üç bölümden oluşan Geophagus toprak yiyenler makalemin sonuna geldik .

İyi hobiler ...